“दिवादिगण” का सामन्य परिचय –   

इस गण की पहली धातु ‘ दिव् ’ है | इस गण की अन्य धातुओं के रूप ‘दिव्’ धातु की तरह चलते है | धातु और प्रत्यय के बीच में लट् आदि में ‘ य ’ लगता है |
 

दिव् ( चमकना , जुआ खेलना ) परैस्मैपदी धातुरूप [ दिवादिगण ]  

                             लट् लकार (वर्तमान काल )    

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष दीव्यति दीव्यत: दीव्यन्ति
मध्यम पुरुष दीव्यसि दीव्यथ: दीव्यथ
उत्तम पुरुष दीव्यामि दीव्याव: दीव्याम:

 

                              लड्.लकार ( भूतकाल )  

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष अदीव्यत् अदीव्यताम् अदीव्यन्
मध्यम पुरुष अदीव्य: अदीव्यतम् अदीव्यत
उत्तम पुरुष अदीव्यम् अदीव्याव अदीव्याम

 

                               लृट लकार ( भविष्यत काल )

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष देविष्यति देविष्यत: देविष्यन्ति
मध्यम पुरुष देविष्यसि देविष्यथ: देविष्यथ
उत्तम पुरुष देविष्यामि देविष्याव: देविष्याम:

 

                       लोट्  लकार ( आज्ञा के अर्थ में )

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष दीव्यतु दीव्यताम् दीव्यन्तु
मध्यम पुरुष दीव्य दीव्यतम् दीव्यत
उत्तम पुरुष दीव्यानि दीव्याव दीव्याम

 

                                 विधिलिड्. लकार ( चाहिए के अर्थ में )   

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष दीव्येत् दीव्येताम् दीव्येयु:
मध्यम पुरुष दीव्ये: दीव्येतम् दीव्येत
उत्तम पुरुष दीव्येयम् दीव्येव दीव्येम

                       

 

                            लिट् लकार ( परोक्ष भूतकाल )    

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष दिदेव दिदिवतु: दिदिवु:
मध्यम पुरुष दिदेविथ दिदिवथु: दिदिव
उत्तम पुरुष दिदेव दिदिविव दिदिविम

 

                             लुड्. लकार ( सामान्य भूतकाल )

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष अदेवीत् अदेविष्टाम् अदेविषु:
मध्यम पुरुष अदेवी: अदेविष्टम् अदेविष्ट
उत्तम पुरुष अदेविषम् अदेविष्व अदेविष्म

 

                              लुट् लकार ( अनद्यतन भविष्यत काल )  

 पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष देविता देवितारौ देवितार:
मध्यम पुरुष देवितासि देवितास्थ: देवितास्थ
उत्तम पुरुष देविसास्मि देवितास्व देवितास्म

 

                  

                      आशीर्लिड्. लकार ( आशीर्वाद हेतु )  

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष दीव्यात् दीव्यास्ताम् दीव्यासु:
मध्यम पुरुष दीव्या: दीव्यास्तम् दीव्यास्त
उत्तम पुरुष दीव्यासम् दीव्यास्व दीव्यास्म

 

                        लृड्. लकार ( हेतुहेतुमद् भविष्य काल )

पुरुष एकवचन व्दिवचन बहुबचन
प्रथम पुरुष अदेविष्यत् अदेविष्यताम् अदेविष्यन्
मध्यम पुरुष अदेविष्य: अदेविष्यतम् अदेविष्यत
उत्तम पुरुष अदेविष्यम् अदेविष्याव अदेविष्याम

Comments are closed.

वेबसाइट के होम पेज पर जाने के लिए क्लिक करे

Donate Now

Please donate for the development of Hindi Language. We wish you for a little amount. Your little amount will help for improve the staff.

कृपया हिंदी भाषा के विकास के लिए दान करें। हम आपको थोड़ी राशि की कामना करते हैं। आपकी थोड़ी सी राशि कर्मचारियों को बेहतर बनाने में मदद करेगी।

[paytmpay]